Schematherapie in Amsterdam

Schematherapie is een krachtige en veelzijdige benadering binnen de psychotherapie die zich richt op het begrijpen en aanpakken van diepgewortelde emotionele schema's en modi die ten grondslag liggen aan langdurige psychische problemen.

Schematherapie is een therapeutische methode voor een aantal psychische stoornissen, zoals persoonlijkheidsstoornissen, stemmingsstoornissen en trauma gerelateerde problemen zoals PTSS. Schematherapie is belangrijk omdat het mensen helpt om constructiever gedrag te ontwikkelen en te handhaven, de kwaliteit van relaties te verbeteren en psychologisch welzijn te bevorderen.

Kernconcepten zoals schema's, modi en de behoeften van het kind zijn essentieel binnen de schematherapie. Deze bieden inzicht in de onderliggende mechanismen van psychische problemen en vormen de basis voor effectieve therapeutische interventies. Laten we de essentiële principes van schematherapie verkennen.

Schema's: Definitie en types
Een schema is hoe je kijkt naar de werkelijkheid; naar jezelf, de ander en de wereld. Een schema bestaat uit herinneringen, emoties, overtuigingen en lichamelijke gewaarwordingen. Een schema ontstaat door een combinatie van ervaringen in je kindertijd, je temperament en de mate waarin er aan je basisbehoeften is voldaan. Ieder kind heeft basisbehoeften, zoals veiligheid, verbondenheid, zelf de wereld mogen ontdekken, je emoties kunnen uitdrukken en eerlijke regels en grenzen krijgen. Wanneer hieraan voldaan wordt en je positieve ervaringen opdoet, kun je ‘functionele’ schema’s ontwikkelen die je vooruit helpen in je leven. Wanneer er niet aan je basisbehoeften wordt voldaan en je negatieve ervaringen opdoet, kun je ‘disfunctionele’ schema’s ontwikkelen die je tegenwerken in je leven

Schematherapie modi: Begrip en rol in schematherapie
Modi vertegenwoordigen verschillende emotionele toestanden en copingmechanismen die worden geactiveerd als reactie op specifieke triggers of stressoren. Het begrijpen en hanteren van deze modi is van cruciaal belang binnen schematherapie om disfunctionele patronen te identificeren en te veranderen.

Schematherapie benadrukt de invloed van niet-vervulde emotionele behoeften uit de kindertijd op de ontwikkeling van disfunctionele schema's. Deze behoeften, zoals behoefte aan veiligheid, verbondenheid en zelfwaardering, worden beschouwd als de basis voor de vorming van schema's en spelen een cruciale rol in de therapeutische benadering van schematherapie.

Assessment en formulering zijn essentiële stappen in schematherapie, waarbij schematherapeuten de kern schema's en modi van een individu identificeren om een effectieve behandeling op maat te bieden. Deze stappen zijn van vitaal belang voor het begrijpen van de onderliggende problemen en het ontwikkelen van gerichte behandelplannen.

Schema Diagnostiek: Identificatie van kern schema's en modi
Schema Diagnostiek is een cruciaal onderdeel van schematherapie, waarbij therapeuten methoden gebruiken om de kern schema's en modi van een individu te identificeren. Dit proces omvat het gebruik van gestandaardiseerde instrumenten, zoals de Young Schema Questionnaire (YSQ), en klinische interviews om de diepgewortelde overtuigingen en emotionele toestanden van de cliënt te achterhalen.

Case Conceptualisatie: Formulering van Behandelplannen
Op basis van de resultaten van de schema diagnostiek wordt een casus conceptualisatie ontwikkeld, waarbij de therapeut de informatie integreert en analyseert om een individueel behandelplan op te stellen. Deze formulering omvat het identificeren van de belangrijkste schema's en modi die de problemen van de cliënt beïnvloeden, evenals het vaststellen van de doelen en strategieën voor therapie.

Schematherapie gebruikt diverse technieken, zoals imaginaire rescripting en modus werk, om disfunctionele schema's en modi aan te pakken. Assessment en formulering zijn cruciaal om deze patronen te begrijpen en verandering te bewerkstelligen. Deze alinea benadrukt de belangrijkste schematherapie technieken voor een gepersonaliseerde behandeling.

Imaginaire Rescripting
Imaginaire rescripting is een krachtige techniek binnen schematherapie, waarbij cliënten worden begeleid om traumatische herinneringen te herstructureren en te verwerken. Door middel van begeleide visualisaties worden negatieve emoties en overtuigingen vervangen door meer adaptieve en positieve gedachten en gevoelens.

Moduswerk
Modus werk richt zich op het identificeren en hanteren van verschillende modi die zich binnen een individu kunnen voordoen. Deze techniek omvat het bewust worden van verschillende delen van de persoonlijkheid en het bevorderen van integratie tussen deze modi, wat leidt tot een meer evenwichtige zelfbeleving en betere coping vaardigheden.

Stoelentechniek
De stoelentechniek is een interactieve methode waarbij cliënten fysiek van stoel wisselen om verschillende modi te representeren en met elkaar te communiceren. Deze techniek helpt cliënten om innerlijke conflicten te verhelderen en inzicht te krijgen in hun eigen gedachten en gevoelens.

Oudermodus werk
Oudermodus werk richt zich op het verkennen en verwerken van onvervulde behoeften uit de kindertijd, die vaak de basis vormen voor disfunctionele schema's. Door middel van therapeutische interventies wordt geprobeerd deze behoeften alsnog te vervullen en gezonde coping mechanismen te ontwikkelen.

Experiëntiële Technieken
Experiëntiële technieken omvatten verschillende ervaringsgerichte oefeningen die cliënten helpen nieuwe gedragspatronen te experimenteren en te versterken. Dit kan onder meer het gebruik van rollenspellen, begeleiden visualisaties en andere creatieve benaderingen omvatten, die allemaal gericht zijn op het bevorderen van emotionele groei en verandering.

Schematherapie wordt toegepast in verschillende contexten, waarbij de focus ligt op het behandelen van een breed scala aan psychische problemen en stoornissen. De volgende aspecten belichten de toepassingen van schematherapie:

1. Individuele schematherapie: Deze vorm van therapie wordt gebruikt voor de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen, stemmingsstoornissen en trauma-gerelateerde problemen. Het richt zich op het identificeren en aanpakken van disfunctionele schema's en modi om gezondere manieren van denken, voelen en handelen te bevorderen.
2. Groep schematherapie: In een groepscontext biedt schematherapie voordelen zoals het delen van ervaringen, het ontvangen van steun van medegroepsleden en het oefenen van nieuwe vaardigheden binnen een veilige omgeving. Het groepsproces kan ook bijdragen aan het vergroten van inzicht en empathie.
3. Schematherapie in verschillende settings: Schematherapie kan worden toegepast in verschillende klinische instellingen, ambulante zorg en gemeenschapsinstellingen. Deze flexibiliteit maakt het mogelijk om de benadering aan te passen aan de behoeften en mogelijkheden van verschillende cliënten en instellingen.